Trạm xe miền núi buổi chiều nhá nhem, bụi đỏ lẫn mùi dầu nhớt và mồ hôi người. Chiếc xe khách gầm rú, nhả khói mù mịt, rồi chậm rãi lăn bánh ra khỏi bến.

Đứa trẻ ngồi lại.

Một thằng bé gầy gò, khoảng tám chín tuổi, mặt lem nhem bụi, trên lưng là chiếc ba lô rách sờn, quai chằng chịt dây cột. Nó ngồi trên ghế đá, hai chân đong đưa, mắt không rưng rưng, chỉ nhìn về hướng xe khuất dần bằng vẻ mặt lạ lùng – gần như… nhẹ nhõm.

Một bà bán nước gần đó bước ra, dúi cho nó hộp sữa.

“Con bị lạc mẹ hả? Mẹ con đi xe nào, cô gọi lại giùm?”

Thằng bé lắc đầu. “Mẹ bỏ con lại.”

“Trời đất! Sao lại bỏ? Mẹ đâu rồi?”

Nó chỉ tay về hướng xe vừa đi. “Xe BKS 14B-627.34. Cô ấy lên xe đó.”

Mọi người trong trạm bắt đầu xì xào. Có người gọi điện báo công an. Có người rủ rỉ: “Tội nghiệp. Mặt nó xanh xao quá.” Một bà cụ lẩm bẩm: “Chắc mẹ nó nghèo quá nuôi không nổi.”

Chỉ riêng thằng bé là ngồi im lặng, khẽ mỉm cười. Nhẹ bẫng.

Đã bao lâu rồi nó mới được thở như thế này? Không bị túm tóc dúi đầu vào tường. Không bị bắt đi ăn xin ở chợ, xòe tay đứng nắng cả buổi trưa. Không phải giả tật nguyền, không phải khóc van xin khi bị giật mất tiền.

Nó từng nghĩ tự do là điều chỉ có trong phim. Nhưng hóa ra… có thật.

Một anh thanh niên dáng vẻ giáo viên lại gần, ngồi xổm xuống:
“Con tên gì?”
“Minh.”
“Minh có nhớ số điện thoại mẹ không?”
“Không.”
“Con có đói không?”
Nó gật.

Anh đưa nó đi ăn hủ tiếu ở quán gần đó. Lần đầu tiên trong đời, nó được ăn no mà không phải trốn, không phải giấu nước mắt sau câu lệnh: “Mày ăn nhanh rồi còn đi xin tiếp.”

Anh giáo viên bảo, sẽ đưa nó lên đồn công an, để họ tìm người thân. Nó gật đầu. Nhưng bụng lại thấy lạ lắm – nửa sợ, nửa muốn. Nếu tìm lại được “người thân” thì sao?

Đêm đó, nó được ngủ trên giường thật, trong trụ sở ấm cúng có chú công an tốt bụng kể chuyện cổ tích. Mùi chăn sạch và tiếng quạt kêu vù vù làm nó mơ một giấc dài, nơi không ai hét, không ai nắm tóc lôi đi.

Sáng hôm sau, chú công an gọi nó lên. Nét mặt trầm xuống.

“Cháu… có nhớ gì về mẹ không? Họ tên, quê quán?”

Minh im lặng một lúc. Rồi đáp nhỏ: “Không có. Cô ấy không phải mẹ ruột cháu.”

Cả phòng nín lặng.

Chú công an mở tập hồ sơ, đẩy qua cho thầy giáo xem: “Có thể đây là một mắt xích trong đường dây buôn người. Một phụ nữ tên Trúc, từng bị bắt vì sử dụng trẻ em đi ăn xin. Mấy tháng trước, được thả vì không đủ chứng cứ. Cháu là đứa thứ ba bị bỏ lại trạm xe theo kiểu này.”

Thầy giáo thì thầm: “Thằng bé… biết rõ mình được bỏ lại. Mà lại vui.”

Chú công an gật. “Vì lần đầu được thở.”

**

Một tuần sau, thằng bé có gia đình mới. Vợ chồng cô giáo dạy mầm non hiếm muộn, nhận nuôi nó sau khi làm đủ thủ tục. Nó được đi học, có áo đồng phục, có hộp bút màu và buổi tối có người chúc ngủ ngon.

Chỉ có điều… nó vẫn mơ thấy trạm xe. Mỗi lần nhắm mắt, lại nghe tiếng xe rú, và khuôn mặt người phụ nữ quay đi, không ngoái đầu.

Nó không ghét bà. Cũng không thương. Chỉ thấy… trống rỗng.

**

Ba năm sau.

Một vụ triệt phá lớn xảy ra ở tỉnh biên giới. Cảnh sát bắt giữ một nhóm người chuyên đưa trẻ em đi ăn xin xuyên quốc gia. Trong ảnh hồ sơ, có một người đàn bà ánh mắt lạc thần, tóc rối bù.

Minh nhìn thật kỹ. Rồi quay đi. Tay siết chặt chiếc ba lô rách mà nó vẫn giữ đến giờ – món duy nhất từ “quá khứ”.

Không ai biết, trước khi bị bỏ lại trạm xe năm đó, chính nó là đứa đã ném sấp tiền xin được vào mặt người đàn bà ấy và nói:

“Muốn bỏ thì bỏ đi. Bây giờ, tao lớn rồi. Tao không sợ nữa.”

Người lớn nghĩ nó bị bỏ rơi.

Nhưng thật ra, nó đã tự giải thoát.