Tôi phát hiện chồng ngoại tình đúng ngày kỷ niệm cưới năm thứ ba. Tin nhắn, hình ảnh, thậm chí là hóa đơn khách sạn… không gì có thể chối cãi. Tôi đau đớn, giằng xé, khóc đến cạn nước mắt. Khi đem mọi thứ nói với mẹ chồng, hy vọng được bênh vực phần nào, bà chỉ thở dài:
— “Đàn ông mà con, ai chẳng như vậy. Quan trọng là nó vẫn về nhà, vẫn chăm lo cho vợ con là được.”

Tôi chết lặng.

Tôi nhìn bà, người phụ nữ đã từng dạy tôi cách nấu món canh măng chua mà chồng tôi thích, người hay âm thầm giặt giúp tôi những chiếc áo công sở mỗi khi tôi về muộn. Vậy mà giờ, bà lại dửng dưng đến tàn nhẫn.

Tôi không chịu nổi. Tôi thu dọn đồ, quyết định rời đi.

Khi tôi vừa kéo vali ra cửa, mẹ chồng lặng lẽ bước đến, trên tay là một gói vải cũ được buộc bằng sợi dây rơm.

Bà đưa cho tôi, mắt hoe đỏ:
— “Cái này là bà nội nó để lại cho tôi. Tôi tính để dành cho cháu nội. Nhưng giờ… con giữ lấy. Ở trong là ít vàng, với mấy món nữ trang tôi cất từ hồi cưới. Mẹ sai rồi. Mẹ từng chịu cảnh này… và mẹ im lặng. Nhưng con thì không đáng phải như thế.”

Tôi không nói nổi lời nào. Chỉ biết ôm lấy gói đồ, rồi bật khóc giữa hiên nhà.
Lần đầu tiên, tôi thấy mẹ chồng mình cũng chỉ là một người phụ nữ… từng chịu tổn thương, và giờ học cách yêu thương muộn màng.

Tôi rời khỏi ngôi nhà đó vào một chiều mưa. Gói đồ mẹ chồng đưa được tôi đặt cẩn thận trong lòng vali, bên cạnh là những tờ đơn ly hôn chưa ký, và cả một trái tim nứt vỡ.

Tôi thuê một căn phòng nhỏ trên tầng 3 khu tập thể cũ. Không sang trọng, chẳng có ban công, nhưng nó đủ yên tĩnh để tôi thở. Mỗi tối, tôi lấy từng món đồ trong gói vải ra nhìn: một chiếc kiềng vàng mỏng đã ngả màu, đôi bông tai cũ kỹ, mấy chỉ vàng lẻ và một tấm thiệp đám cưới đã ố màu có nét chữ nguệch ngoạc:
“Cho con dâu mẹ – người sẽ thay mẹ chăm lo cho thằng út.”

Tôi khóc. Lần đầu tiên tôi khóc không phải vì chồng mà vì mẹ chồng.

Bà đã im lặng không đúng lúc, nhưng bà không vô tâm. Có lẽ cả đời bà quen nuốt nước mắt, nên nghĩ đàn bà nào cũng nên học cách im lặng mà sống. Nhưng khi tôi dám bước đi, bà lại là người duy nhất lặng lẽ đứng phía sau, trao cho tôi thứ bà chưa từng dám giữ cho riêng mình: sự công nhận và một lời xin lỗi muộn màng.

Tôi không quay về.

Tôi đi học thêm buổi tối, nhận dịch bài kiếm thêm thu nhập. Tôi bắt đầu thấy ánh nắng từ ô cửa sổ nhỏ mỗi sáng, biết tự cắm hoa, tự nấu một bữa cơm không ai chê mặn nhạt, và tự ngắm mình trong gương không cảm thấy chán ghét nữa.

Ba tháng sau, tôi mở một tiệm bánh nhỏ. Trên tường, tôi treo một bức ảnh chụp tiệm vào ngày khai trương, phía dưới dán một mẩu giấy:
“Cảm ơn mẹ – người đã trao cho con cơ hội rời đi, và can đảm để bắt đầu.”

Chồng cũ có đến tìm vài lần, mẹ chồng thì chỉ gọi điện nhắn đúng một câu:
— “Con ổn là mẹ yên tâm rồi.”

Tôi mỉm cười. Tôi ổn. Và tôi tự hào vì mình đã rời đi đúng lúc – mang theo không chỉ là một gói đồ, mà là cả giá trị của một người phụ nữ biết tự yêu lấy mình.