Ở một vùng quê yên bình, có một người mẹ tên là bà Tư, sống tần tảo cả đời vì chồng con. Chồng mất sớm, bà một mình nuôi con trai duy nhất – Hải – ăn học nên người. Khi Hải trưởng thành, lấy vợ, bà vui như trút được gánh nặng cả đời, chỉ mong con sống đủ đầy, hạnh phúc.
Nhiều năm sau, Hải thành công, xây một căn nhà hai tầng khang trang ngay trên mảnh đất tổ tiên để lại. Nhưng thay vì để mẹ ở cùng, vợ Hải – một người phụ nữ khéo léo ngoài mặt nhưng cay nghiệt trong lòng – viện lý do “người già ở cùng vợ chồng trẻ sẽ bất tiện” rồi đề xuất:
“Để mẹ ở lại căn nhà cũ sau vườn đi, mình sửa lại một chút là được mà.”
Ban đầu, Hải còn do dự. Nhưng sau vài lần vợ bóng gió khó chịu, anh đành gật đầu.
Thế là bà Tư – người từng bồng bế, hy sinh cả đời vì con – lại sống cô đơn trong một căn nhà cấp bốn chật chội, lợp tôn cũ kỹ phía sau vườn.
Bà không trách. Chỉ cười hiền:
“Miễn tụi bây sống hạnh phúc là mẹ mừng rồi.”
Mỗi sáng, bà quét lá, trồng rau, nấu cơm mang sang nhà chính. Nhưng chẳng mấy khi được gọi cùng mâm. Có hôm, con dâu còn bảo:
“Mẹ cứ ăn trước đi, tụi con ăn sau. Mẹ lớn tuổi rồi, ăn sớm tốt hơn.”
Bà lại gật đầu, rút lui vào căn nhà nhỏ, ăn một mình trong lặng lẽ.
Cho đến một buổi chiều tháng Mười, trời mưa lất phất, Hải đi làm về thì thấy cửa nhà sau mở toang, đèn không bật. Bà Tư nằm trên giường, gương mặt bình thản như đang ngủ, nhưng bàn tay đã lạnh ngắt…
Tang lễ diễn ra lặng lẽ. Bà ra đi nhẹ nhàng như cách bà sống: lặng lẽ và nhường nhịn.
Vài ngày sau, khi dọn dẹp lại căn nhà nhỏ phía sau vườn, Hải vô tình phát hiện một chiếc hộp gỗ cũ kỹ được giấu cẩn thận dưới gầm giường. Bên trong là một xấp thư tay, đã ố vàng theo thời gian, và một cuốn sổ tiết kiệm có tên người gửi là… chính bà Tư.
Anh run run mở từng lá thư. Là thư mẹ viết cho mình – nhưng chưa từng gửi.
“Hải à, hôm nay mẹ nghe tiếng con cười trong nhà, lòng mẹ nhẹ nhõm lắm. Chỉ cần con sống vui vẻ, mẹ ở đâu cũng được…”
“Mẹ có để dành được chút tiền. Mỗi lần con gửi tiền về, mẹ không dám tiêu nhiều. Mẹ để đó, phòng lúc con cần…”
“Có lúc mẹ buồn, nhưng không dám nói. Mẹ sợ làm phiền. Mẹ sợ con dâu giận…”
Những dòng chữ gầy gò, méo mó vì nước mắt rơi vào mực nhòe. Hải ngồi giữa căn nhà nhỏ, tay run rẩy, nước mắt trào ra không kịp lau. Anh đọc đến bức thư cuối, chỉ có một câu:
“Mẹ xin lỗi vì đã làm phiền tụi con lâu quá rồi…”
Anh ôm chiếc hộp gỗ vào ngực, quỳ sụp xuống nền nhà lạnh ngắt – nơi từng là chỗ mẹ nằm suốt những năm cuối đời.
Anh không biết mình khóc bao lâu. Chỉ biết, từ giây phút ấy, sự day dứt sẽ theo anh đến hết phần đời còn lại.
Vì anh đã xây một ngôi nhà to, nhưng lại để mẹ sống trong một góc bé – không phải vì thiếu thốn, mà vì… vô tâm.