Chị Lan, hàng xóm sát vách nhà tôi, là một người phụ nữ hoạt bát, lúc nào cũng tươi cười. Nhưng chị có một tật xấu: hay vay tiền lẻ và “quên” trả. Lúc thì 20 nghìn mua chai nước mắm, khi thì 10 nghìn mua gói muối, có hôm còn xin 50 nghìn để mua ít rau ngoài chợ. Tôi, một người cả nể, cứ cho vay mà chẳng bao giờ thấy chị trả. Cứ nghĩ, thôi, hàng xóm với nhau, vài chục nghìn không đáng là bao. Nhưng dần dà, số tiền tích lũy cũng kha khá, chắc phải vài triệu.

Một ngày nọ, chị Lan đột nhiên biến mất. Căn nhà chị thuê khóa chặt, chẳng một lời từ biệt. Hàng xóm xì xào, người bảo chị trốn nợ, người nói chị theo chồng đi nước ngoài. Tôi thì chỉ tiếc mớ tiền đã cho vay, nghĩ bụng chắc chẳng bao giờ lấy lại được. Một tháng trôi qua, tôi gần như quên bẵng chuyện này.

Rồi một buổi sáng, tôi ra mở cổng thì giật mình: trước cửa nhà là một chiếc hộp gỗ nhỏ, được chạm khắc tinh xảo. Bên trong là một xấp tiền mặt, kèm theo một lá thư viết tay. Tiền được xếp ngay ngắn, đúng bằng số tiền chị Lan từng vay tôi, không thiếu một đồng. Lá thư chỉ vỏn vẹn vài dòng:

“Chị xin lỗi vì đã để em chờ lâu. Cảm ơn em vì đã giúp chị trong lúc khó khăn. Giờ chị đã ổn, đây là món nợ chị trả lại. Đừng tìm chị, em nhé.”

Tôi ngẩn người. Hóa ra chị Lan không phải trốn nợ. Nhưng điều khiến tôi sững sờ hơn cả là chiếc hộp gỗ. Nó không chỉ đẹp mà còn có mùi hương đặc biệt, như thể được làm từ một loại gỗ quý. Tôi mang hộp đi hỏi một người bạn làm nghề đồ gỗ, và anh ta tròn mắt: “Trời ơi, đây là gỗ trắc đỏ, loại hiếm lắm! Cái hộp này đáng giá cả trăm triệu đấy!”

Tôi đứng hình. Chị Lan, người vay từng đồng lẻ mua nước mắm, muối, lại để lại một món quà giá trị đến vậy. Chị ấy là ai? Vì sao lại bỏ đi? Và tại sao lại để lại chiếc hộp này? Những câu hỏi ấy mãi mãi là bí ẩn, nhưng từ đó, tôi học được một điều: đừng vội đánh giá người khác chỉ qua những món nợ nhỏ.