Sáng sớm, sương phủ trắng triền đồi, con đường dẫn về bản Liền ngoằn ngoèo như một dải lụa xám lặng lẽ vắt qua những triền nương còn đẫm hơi sương đêm. Dũng cài lại chiếc khăn len quanh cổ, bước chân vô thức đi giữa màn gió lạnh tháng Chạp. Đã ba ngày anh lang thang ở vùng đất lạ này, như thể tìm kiếm điều gì đó chưa kịp gọi thành tên.

Dũng không nói cho ai biết chuyến đi này, kể cả mẹ anh – người luôn canh cánh chuyện anh chưa chịu lập gia đình. Chỉ có anh và chiếc ba lô cũ kỹ, như ngày còn sinh viên rong ruổi những miền xa xôi.

Anh đến bản Liền – nơi từng nghe đồn rằng mùa đông sẽ có lửa, có tiếng khèn, có những đôi mắt người Tày thăm thẳm ẩn sau làn khói thuốc nghi ngút. Nhưng anh không ngờ, nơi góc chợ ven suối, giữa những tiếng cười đùa và mùi ngô nướng thơm lừng, anh lại gặp lại cô – người con gái từng làm trái tim anh đau đớn nhất.

Thu.

Cô vẫn như thế, mái tóc dài buông hờ, ánh mắt trong veo, đôi môi cười nhẹ mà không kịp giấu đi vẻ mỏi mệt. Nhưng điều khiến tim anh nhói lên chính là hình ảnh bên cạnh cô: một người đàn ông dân tộc Tày, cao lớn, nước da sạm nắng, tay dắt theo một đứa bé chừng năm tuổi đang líu lo gọi “Mẹ ơi, con thổi kèn đi!”

Cảnh tượng ấy như một nhát dao cứa thẳng vào lòng ngực anh.

Một năm. Mới chỉ một năm từ ngày cô và anh chia tay. Vậy mà giờ đây, trước mắt anh, là một gia đình nhỏ, trọn vẹn đến đau lòng.

Cơn ghen, nỗi tổn thương, sự hoang mang dồn lên tận đỉnh đầu. Anh bước nhanh qua đám đông, không kịp nghĩ ngợi, không kịp giữ bình tĩnh.

“Thu!”

Cô giật mình quay lại. Đôi mắt mở lớn, môi run nhẹ.

Dũng không cho cô thời gian né tránh. Anh nắm lấy cổ tay cô, siết chặt, giọng gần như mất kiểm soát:

“Thì ra là thế. Em bảo em cần thời gian suy nghĩ, cần bình yên. Cuối cùng chỉ là để đi tìm một người đàn ông khác, lập gia đình, sinh con… Một đứa bé năm tuổi? Thu, em chia tay tôi chưa đầy một năm, vậy cái thai có từ khi nào? Em tính giấu tôi đến bao giờ?”

Người đàn ông dân tộc đứng bên cạnh, cau mày bước tới, gạt nhẹ tay Dũng ra. Giọng anh ta bình tĩnh nhưng sắc lạnh:

“Anh đang nói gì vậy? Đây là nơi công cộng, anh không nên làm cô ấy khó xử.”

Dũng cười khẩy, mắt vẫn không rời Thu:

“Anh ta là gì của em? Chồng em? Người cha của đứa bé này? Hay chỉ là kẻ qua đường che đậy cho một câu chuyện lừa dối?”

Thu run run, ánh mắt đau đớn nhưng kiên quyết. Cô kéo tay Dũng về phía bếp lửa, nơi đứa trẻ đang ngồi thổi kèn lá, má ửng hồng vì lạnh.

“Dũng, đừng làm ầm lên ở đây. Em sẽ nói cho anh biết tất cả, nhưng đừng xúc phạm người khác.”

Một khoảng lặng kéo dài. Chỉ còn tiếng củi nổ tí tách và tiếng gió thổi qua mái nhà sàn.

Thu ngồi xuống bên đứa bé, nhẹ nhàng vuốt tóc nó.

“Thằng bé tên là Páo, con của chị Sính – người trong bản. Chị ấy mất sớm, để lại nó cho mọi người nuôi nấng. Em lên đây làm tình nguyện viên dạy học, thỉnh thoảng đưa Páo đi chơi. Em thương nó như em ruột, nhưng nó không phải con em.”

Dũng chết lặng.

Thu ngẩng lên, mắt ráo hoảnh nhưng sâu thẳm: “Còn anh ấy…” – cô chỉ sang người đàn ông Tày đang đứng phía sau, ánh mắt dịu dàng dõi theo – “Anh Lâm là hướng dẫn viên du lịch của bản. Người đã giúp em quen với cuộc sống nơi đây, giúp em đứng vững sau những tháng ngày tăm tối.”

Dũng chợt nhận ra. Ánh mắt Lâm không có sự chiếm hữu hay thách thức như anh từng nghĩ. Chỉ là sự bảo vệ đơn thuần, như cách người bản làng chở che cho những người yếu đuối.

Anh bỗng cảm thấy khuôn mặt mình nóng rát. Tự ái, ghen tuông và định kiến của anh vừa tự tát thẳng vào lòng tự trọng của chính mình.

“Em… không lập gia đình?” – anh hỏi, giọng nghẹn lại.

Thu cười nhạt: “Một năm qua, em chưa từng yêu ai. Chỉ là em tìm thấy nơi đây một cuộc sống khác, một thế giới không ồn ào, không áp lực như bên anh. Em chọn bình yên, Dũng ạ. Không chọn chạy trốn.”

Dũng lặng im. Đứa bé Páo ngẩng lên, cười hồn nhiên: “Chú ơi, chú có biết thổi kèn lá không?”

Anh khẽ lắc đầu, cúi xuống xoa đầu thằng bé, lòng nặng trĩu một nỗi buồn khó gọi tên.

Lâm lên tiếng, nhẹ nhàng: “Khách thập phương đến bản, ai cũng lạc bước một lần. Nhưng ở lại hay rời đi, là do trái tim họ thôi.”

Dũng ngước lên, bắt gặp ánh mắt chân thành, không thù hằn của Lâm. Anh bỗng thấy buồn cười cho chính sự hẹp hòi của mình. Anh – người từng nghĩ bản thân hiểu Thu nhất, hóa ra lại chẳng hiểu gì về những nỗi cô đơn thẳm sâu trong cô.

Ngoài kia, trời hửng nắng nhẹ. Sương tan dần trên đỉnh núi, để lộ bầu trời trong vắt như pha lê.

Dũng đứng lên, buông một tiếng thở dài. Anh quay sang Thu, nở một nụ cười nhẹ nhõm, lần đầu tiên sau nhiều tháng ngày trĩu nặng:

“Chúc em bình yên, Thu. Và nếu có thể, thi thoảng kể cho tôi nghe, bản Liền mùa đông có gì vui.”

Thu mỉm cười, nụ cười dịu dàng như nắng sớm:

“Chỉ có bếp lửa, tiếng khèn, và những người không còn đợi ai về nữa.”

Kết.

Con người đôi khi không cần ai đó phải thuộc về mình, chỉ cần biết người ấy đang sống an yên, cũng đã là đủ đầy. Và đôi khi, thứ chúng ta cần buông tay không phải là một người, mà là những ảo vọng mù quáng của chính trái tim mình.