A Phù xuống Hà Nội làm công nhân được hơn một năm. Ở xưởng, người ta thường gọi cậu là “trai phố trá hình” – bởi nước da trắng, sống mũi cao và giọng nói tròn vành rõ chữ, chẳng chút âm sắc vùng cao. Không ai đoán được cậu là người Mông, lớn lên giữa núi đá Lào Cai, từng bẻ ngô trên nương nhiều hơn cầm bút viết.

Cậu không kể ai nghe về gốc gác của mình. Không phải vì xấu hổ – mà vì biết mình đang đứng ở một thế giới khác, nơi chỉ cần hé ra một chút “quê mùa”, là người ta nhìn bằng ánh mắt lạ lẫm, dè chừng. A Phù học cách ăn nói mềm mại, mặc sơ mi đóng thùng, cài nút cổ, đi giày da – những điều không ai dạy, nhưng cậu biết nếu không làm được, sẽ chẳng có cơ hội nào mở ra.

Và rồi, Trang xuất hiện – như một điều kỳ diệu giữa nhịp sống công nghiệp khô khan.

Trang là kiểu con gái khiến người khác nghĩ ngay đến từ “Hà Thành”: da trắng, tóc nhuộm nâu, mùi nước hoa thoang thoảng, váy dài chấm gót mỗi cuối tuần đi dạo. Gặp Trang lần đầu ở quán trà sữa, A Phù bối rối vì tay cậu đang bẩn dầu máy, còn cô thì cầm một chiếc điện thoại đời mới, cười như thể thế giới không có gì đáng phiền.

Vài cuộc trò chuyện lén lút qua mạng, vài cái hẹn trong những quán xá nửa sang, Trang dần xiêu lòng vì sự điềm đạm và chín chắn của A Phù. Còn A Phù thì nghĩ mình may mắn: chẳng mấy ai từ bản xuống Hà Nội mà có thể khiến một cô gái “Hà Nội gốc” để mắt.

Trang bảo bố là người làm ăn trong ngành vận tải, còn mẹ thì mở tiệm spa ở phố cổ. A Phù không nghi ngờ. Cô không khoe mẽ, không chảnh chọe – chỉ là dịu dàng, hơi kiêu kiêu như đúng kiểu gái phố.

Thế rồi một chiều muộn, trong lúc chờ Trang ở quán cà phê, A Phù tình cờ nghe hai cô gái bàn nhau chuyện quê quán. Một trong hai người quay sang A Phù, cười khúc khích:

— Anh chờ Trang à? Trang bạn em đấy. Cũng người dân tộc mà giấu như mèo giấu cứt, từ bé sống với bà ở bản Tả Van chứ đâu phải Hà Nội gốc.

Tim A Phù chững lại.

— Em đùa đấy à?

— Ơ hay, thật chứ sao. Họ hàng nhà em cả. Lên Hà Nội học cấp ba, xong đổi họ mẹ, bảo tên Trang, bỏ luôn tiếng dân tộc. Giờ thì khỏi nhận quê rồi.

A Phù rời quán khi ly cà phê còn nguyên, lòng đầy rối bời. Tối đó, cậu không nhắn cho Trang, chỉ lặng lẽ đi bộ mấy vòng quanh khu trọ. Những buổi hẹn trước, những câu nói ngập ngừng về gia đình, những lần Trang lảng tránh mỗi khi cậu hỏi sâu hơn… tất cả bỗng dưng trở nên rõ ràng.

Sáng hôm sau, A Phù rủ Trang ra công viên gần hồ. Gió thổi mát, tiếng xích đu kẽo kẹt, vài đứa trẻ chạy chơi. Cậu nhìn cô thật lâu.

— Em có gì muốn kể với anh không?

Trang nhìn xuống chân mình, giày cao gót khẽ bấm đất.

— Em… sợ anh chê quê. Em không muốn phải về làm dâu bản làng. Em nghĩ… nếu em là gái Hà Nội, anh sẽ trân trọng hơn.

A Phù bật cười, lần đầu tiên thấy nhẹ lòng như thế.

— Anh cũng là người Mông. Ở Lào Cai. Anh cũng đang giả vờ làm người Hà Nội để không bị khinh thường.

Trang ngẩng lên, đôi mắt tròn xoe.

— Thật ư?

— Thật. Anh nghĩ lấy được gái Hà Nội là may mắn. Nhưng hóa ra… cả hai ta đều đang mơ.

Im lặng kéo dài. Rồi cả hai cùng cười. Một nụ cười dở khóc dở cười – không giễu cợt, mà như trút đi lớp áo nặng nề. Lần đầu tiên, A Phù không cần giấu gì. Và Trang cũng chẳng phải giả vờ nữa.

Tháng sau, A Phù dẫn Trang về quê. Cô ngồi sau xe máy, tóc bay tung trong gió, váy không còn là hàng hiệu mà là chiếc váy thổ cẩm mẹ A Phù để sẵn. Mùi khói bếp, mùi lá ngô, mùi xôi ngũ sắc nóng hổi… tất cả khiến Trang rưng rưng.

Mẹ A Phù nhìn cô thật lâu, rồi ôm cô vào lòng, không hỏi gì.

— Mẹ, con dâu mẹ đấy. Người Hà Nội gốc đấy ạ – A Phù cười trêu.

Mẹ cậu gõ nhẹ vào trán con trai:

— Người Mông lấy người Mông, có gì mà gốc với không gốc. Quan trọng là sống thật, thương nhau.

Trang cười, mắt đỏ hoe.

Trong cái bản nhỏ ẩn mình giữa mây núi, hai kẻ từng gồng mình đóng vai “người thành phố” cuối cùng cũng nhận ra: Hóa ra, điều đẹp nhất không phải là đổi đời, mà là được sống đúng với chính mình – bên người cũng từng như thế.